Jamu

Jamu omvat in Indonesië alle vormen van behandeling van het menselijk lichaam met natuurlijke producten. Gezichtsmaskers en huidolie uit cosmetisch belang, stimulerende middelen als natuurlijke viagra, maar ook het traditioneel genezen van ziekten: alles valt onder dezelfde noemer.

Op de overdekte markt van Yogjakarta zit een oudere vrouw, omringd door pannen water en manden met kruidenpasta’s in verschillende kleuren. Naast de pannen staat een krukje. Daar kun je als klant plaatsnemen, waarna je de jamuvrouw vertelt waar je last van hebt. Als ze weet wat je mankeert pakt ze een paar handjes van verschillende kruidenpasta’s, en mengt deze met het water. Je krijgt een kokosschelp met een vaak sterk bitter smakend drankje, dat je in één keer op moet drinken. Als je elke dag, of tweemaal daags, deze jamu drinkt, zul je genezen.

De meeste Indonesische mensen vertrouwen op de geneeskracht van jamu. Hoe ouder een jamuvrouw is, hoe beter ze staan aangeschreven. Gewoon omdat ze dan al veel ervaring heeft. Vaak weten Indonesische vrouwen zelf ook wel het een en ander, we hebben een soort basiskennis over welke kruiden waar goed voor zijn. De jamuvrouwen op de markt weten alleen veel meer.

Jamu maken is een vrouwenaangelegenheid en de recepten worden van oudsher van moeder op dochter doorgegeven. De jamuvrouwen op de markten zijn bijna allemaal op leeftijd. Hun dochters zien er niet veel meer in om de jamubusiness in te gaan. Dit omdat het niet goed verdient en daarnaast moet je elke ochtend om vier uur op, om de kruidenpasta's vers te maken.

JAMU versus Westerse geneeskunde:

Veel Indonesische mensen proberen eerst jamu en als dat niet helpt, dan gaan ze naar het ziekenhuis. Of andersom. Wat ook veel voorkomt is dat mensen naar de dokter gaan om er achter te komen wat ze mankeren om daarna een jamu te gaan halen. Westerse medicatie en jamu is niet zo strikt gescheiden. Ook dokters kunnen een bepaalde jamu voorschrijven, in plaats van medicijnen. En Indonesische apotheken maken zelf ook vaak medicijnen, waarvoor dezelfde ingrediënten worden gebruikt als bij jamu, alleen dan in de vorm van pillen.

Op universiteiten wordt nu onderzoek gedaan naar jamu, in opdracht van de overheid. Om te kijken wat de bestanddelen van jamu nu werkelijk doen en ze zo professioneler te maken. Onlangs is bijvoorbeeld aangetoond dat tumeric ofwel kurkuma, koortsverlagend en ontstekingsremmend kan werken. Kurkuma is een basisingrediënt van vele jamu’s.